محصول برچسب خورده با "حق، حقوق زوجین، سوء استفاده از حق، ریاست، شوهر، طل"
بررسی تطبیقی حقوق اجتماعی سوء استفاده از حق در روابط زوجین از دیدگاه فقه عامه و شیعه
نظریهٔ «منع سوءاستفاده از حق» برای کنترل کیفیت اعمال حق و جلوگیری از تجاوز صاحبان حق وضع شده است. با عنایت به ماهیت حق، ملاحظه می‌شود که صاحبان حق به علت امتیاز ناشی از آن، دارای موقعیتی هستند که ممکن است با بهره‌گیری از آن، حق خود را به زیان دیگران به کار ببرند و با این اقدام، محدودیت‌ها و ضررهایی برای دیگران به وجود آورند. لذا نظریهٔ «سوءاستفاده از حق» به عنوان یک نظریهٔ مترقی و وسیلهٔ مؤثر برای کنترل حق، ارائه گردیده است. عواطف عمیق زوجین به یکدیگر و محبت فطری پدر و مادر به فرزندان منشأ شکل گیری مهم‌ترین و بنیادی‌ترین گروه انسانی یعنی خانواده می‌شود. با توجه به همبستگی حقوقی در بین اعضای خانواده که شامل حق و تکلیف نسبت به یکدیگر می‌باشد، ممکن است یکی از اعضاء آن از حقی که در مورد سایراعضاء دارد سوء استفاده نماید. لذا به علت اهمیت موضوع«سوء استفاده از حق» در تحقیق حاضر، به تعریف، مصادیق، مبانی فقهی و حقوقی سوء استفاده از حق در حقوق خانواده پرداخته شده است. در قسمت تعاریف از نظر لغوی و اصطلاحی سوء استفاده از حق در حقوق خانواده ارائه گردیده است. همچنین در مبحث مبانی، به ذکر آیات و روایات دال بر منع سوء استفاده از حق به تأکید قاعده « لاضرر و لاضرار فی الاسلام» پرداخته شده است و این قاعده از چنان گستردگی برخوردار بوده که نظریه منع سوء استفاده از حق را نیز شامل می‌شود. نظر فقهای شیعه و سنی معیار اصلی در سوء استفاده از حق وقوع ضرر می‌باشد. اگرچه در بحث سوء استفاده از حق و منع اضرار به آیه‌های قرآن کمتر توجه شده است اما به نظر می‌رسد آیه‌های مختلف قرآن با مبانی گوناگونی مانند منع اضرار و اصل رعایت حسن نیت در اجرای حقوق و تعهدات ، اصول شفافی را در موضوع سوء استفاده از حق ارائه می‌کند. مصادیق سوء استفاده ازحق در حقوق خانواده که اختصاراً عبارتند از: حق ریاست شوهر، حق تمکین، حق طلاق، حق حمل و شیر دادن، حق ولایت در ازدواج صغیر و صغیره و...علاوه بر شمارش، از نظر فقه و قانون مورد بررسی قرار می‌گیرند و به طور کلی از ضمانت‌های اجرایی در کنترل اعمال حق می‌توان به مسئولیت مدنی، تعزیر، ابطال حق ناشی از سوء استفاده از حق، محدودیت صلاحیت اعمال حق اشاره نمود.